Trong đời sống xã hội, việc giữ gìn an ninh, trật tự công cộng đóng vai trò quan trọng để đảm bảo môi trường sống an toàn, văn minh. Tuy nhiên, tình trạng gây rối trật tự công cộng vẫn diễn ra khá phổ biến. Từ các vụ tụ tập ồn ào, đánh nhau nơi công cộng cho đến hành vi cản trở giao thông, đập phá tài sản.
Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết cơ sở pháp lý. Cấu thành tội phạm, mức xử phạt hành chính – hình sự, đồng thời chia sẻ giải pháp pháp lý khi vướng vào các vụ việc liên quan.
Cơ sở pháp luật về gây rối trật tự công cộng
- Điều 318 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017): quy định cụ thể về tội gây rối trật tự công cộng, khung hình phạt từ cải tạo không giam giữ đến tù giam.
- Nghị định 144/2021/NĐ-CP: quy định xử phạt hành chính đối với hành vi vi phạm trật tự, an toàn xã hội, bao gồm gây mất trật tự nơi công cộng.
- Các văn bản hướng dẫn thi hành, nghị quyết của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao liên quan đến việc xác định hành vi đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
Như vậy, tùy tính chất, mức độ, hành vi gây rối có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Các yếu tố cấu thành tội gây rối trật tự công cộng
Chủ thể
- Người thực hiện hành vi phải từ đủ 16 tuổi trở lên và có năng lực trách nhiệm hình sự.
- Trường hợp người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ bị xử lý nếu hành vi đặc biệt nghiêm trọng.
Khách thể
- Quyền được đảm bảo về an ninh, trật tự và an toàn công cộng.
- Ngoài ra, hành vi còn có thể xâm phạm đến quyền. Lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức khác.
Mặt khách quan
- Thực hiện hành vi tụ tập, la hét, đập phá, gây ồn ào, đánh nhau nơi công cộng.
- Dùng hung khí, vũ khí hoặc công cụ nguy hiểm để gây náo loạn.
- Hành vi làm cản trở giao thông nghiêm trọng, đình trệ hoạt động cơ quan, tổ chức.
Mặt chủ quan
- Người phạm tội thực hiện hành vi với lỗi cố ý. Biết rõ hậu quả xấu nhưng vẫn thực hiện, hoặc mong muốn gây rối.
Khung hình phạt đối với tội gây rối trật tự công cộng
Cơ bản – Khoản 1 Điều 318 BLHS
- Phạt tiền từ 5.000.000 – 50.000.000 đồng;
- Hoặc cải tạo không giam giữ đến 2 năm;
- Hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
Khung này áp dụng cho các hành vi gây rối thông thường, chưa có tình tiết tăng nặng.
Khung tăng nặng – Khoản 2 Điều 318 BLHS
Áp dụng khi có một trong các tình tiết sau:
- Hành vi có tổ chức;
- Sử dụng vũ khí, hung khí hoặc công cụ nguy hiểm;
- Gây cản trở giao thông nghiêm trọng;
- Xúi giục, lôi kéo nhiều người cùng tham gia;
- Hành hung người bảo vệ trật tự công cộng;
- Tái phạm nguy hiểm.
Mức hình phạt: tù từ 2 năm đến 7 năm.
Xử phạt hành chính đối với hành vi gây rối
Không phải trường hợp nào cũng bị xử lý hình sự. Nếu hành vi chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự. Người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính theo Điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, gồm:
- Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 đồng đến vài triệu đồng, tùy mức độ.
- Buộc chấm dứt hành vi vi phạm và khắc phục hậu quả.
Ví dụ: Gây ồn ào, náo loạn ở công viên, hát karaoke quá giờ, tụ tập gây mất trật tự khu dân cư.
Một số ví dụ thực tế về gây rối trật tự công cộng
- Đánh nhau tại nơi công cộng khiến nhiều người tụ tập theo dõi, cản trở giao thông.
- Tụ tập đông người, la hét, ném vật cứng vào cơ quan hành chính.
- Đua xe trái phép trên đường phố gây nguy hiểm cho người khác.
- Cản trở giao thông khi tổ chức sự kiện tự phát, không được cấp phép.
Những hành vi này đều có thể bị xem xét xử lý theo Điều 318 BLHS hoặc Nghị định 144/2021.
Vướng mắc trong áp dụng thực tế
- Khó phân định ranh giới giữa hành vi bị xử phạt hành chính và hành vi đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
- Tiêu chí “gây ảnh hưởng xấu đến trật tự công cộng” chưa được quy định cụ thể, dẫn đến áp dụng pháp luật còn khác nhau.
- Nhiều trường hợp khó chứng minh yếu tố có tổ chức hoặc tái phạm nguy hiểm, gây khó khăn cho cơ quan tiến hành tố tụng.
Lời khuyên pháp lý khi liên quan đến hành vi gây rối trật tự công cộng
- Người dân cần nhận thức rõ: gây rối nơi công cộng không chỉ ảnh hưởng xã hội mà còn có thể khiến bản thân vướng vòng lao lý.
- Nếu bị xử phạt hoặc bị khởi tố, cần liên hệ ngay luật sư để được tư vấn, bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
- Trong nhiều trường hợp, luật sư có thể giúp giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Bằng cách chứng minh tình tiết giảm nhẹ, nhân thân tốt, hoặc mức độ thiệt hại thấp.
Luật Nguyễn Lê – Hỗ trợ pháp lý toàn diện về hình sự và đất đai
Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực luật hình sự và tranh chấp đất đai. Luật Nguyễn Lê đã đồng hành cùng hàng trăm khách hàng, giúp họ giảm thiểu rủi ro pháp lý. Bảo vệ tối đa quyền lợi.
- Tư vấn ban đầu miễn phí: giải thích chi tiết về quy định pháp luật liên quan đến hành vi gây rối.
- Đại diện làm việc với cơ quan điều tra, tòa án: đảm bảo mọi quyền lợi hợp pháp của khách hàng.
- Hỗ trợ trọn gói trong tranh chấp đất đai: từ tư vấn, soạn thảo đơn từ, đến tham gia tố tụng khi cần.
- Cam kết minh bạch chi phí, không phát sinh ngoài hợp đồng.
Nếu bạn hoặc người thân đang gặp rắc rối liên quan đến tội gây rối trật tự công cộng. Hay tranh chấp đất đai, hãy liên hệ ngay Luật Nguyễn Lê để được hỗ trợ nhanh chóng, hiệu quả và an toàn pháp lý.
Kết luận
Gây rối trật tự công cộng là hành vi nguy hiểm cho xã hội, bị pháp luật nghiêm cấm và xử lý nghiêm khắc. Việc hiểu đúng quy định tại Điều 318 BLHS 2015. Nghị định 144/2021/NĐ-CP sẽ giúp mỗi người phòng tránh vi phạm và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
Trong trường hợp có liên quan đến vụ việc, việc nhờ luật sư chuyên môn. Là giải pháp tối ưu để được tư vấn, bào chữa và bảo vệ quyền lợi một cách toàn diện.
